L’Albania, le sue origini e le sue tradizioni tutte da scoprire
Shipëria dhe traditat shqiptare
• Legjenda e emrit Shqipëri
• Mikpritja është një traditë e shenjtë
• Njohja e gjuhëve të huaja është një traditë shqiptare
• Kafja është një ritual i pashmangshëm
• Martesa është një festë serioze e festohet gjatë
• Bashkëjetesa e besimeve te ndryshme fetare është normalitet në Shqipëri
• Nuk është e rëndësishme kombësia por raza
Albania e le tradizioni albanesi
• Il nome dell’Albania è legato a una leggenda
• L’ospitalità è sacra
• Sapere le lingue è una tradizione albanese
• Il caffè è un rito a cui non si rinuncia
• Il matrimonio è una cosa serissima da festeggiare a lungo
• La convivenza religiosa è normale in Albania
• Non conta la nazione ma la razza
Legjenda e emrit Shqipëri, Vendi i Shqiponjave
Flamuri shqiptar ka një shqiponjë të zezë me dy kokë në një sfond të kuq e shqiptarët e thërrasin vendin e tyre Shqipëri. Sipas një legjende, emri Shqipëri vjen nga një i ri që shpëtoi një shqiponjë nga një gjarpër. I riu u bë një gjahtar i zotë dhe një luftëtar i fuqishëm, falë ndihmës së mikes shqiponjë. Njerëzit e thërrisnin Shqipëtar, që do të thotë djali i shqiponjës e ai u bë sovran.
L’Albania: il Paese delle Aquile
La bandiera albanese riporta l’aquila a due teste nera su sfondo rosso e gli albanesi chiamano il proprio paese Shqipëri. A questo proposito c’è una leggenda che fa risalire l’origine del popolo albanese proprio a un giovane che salvò un aquilotto che stava per essere ucciso da un serpente. Il giovane divenne un cacciatore imbattibile e un fortissimo guerriero proprio grazie all’aiuto del fiero animale divenuto suo amico. La gente lo chiamava Shqipëtar, che significa figlio dell’aquila, ed egli divenne un sovrano.
Mikpritja është një traditë e shenjtë
Miku është i shenjtë, kjo është një nga taditat thelbësore në Shipëri. Ky është një nga aspektet që do t’ju befasojë më shumë po të vizitoni Shqipërinë sepse do t’ju mirëpresin me krahë hapur. Mikpritja i ka rrënjët e saj në Kanun, kodi i sjelljes shqiptare. E kur miku është italian do t’ju ftojnë të pini një kafe e të bisedoni miqësisht me vendasit sepse midis shqiptarëve dhe italianëve egziston një miqësi, apo më mirë akoma vëllazëri, shumë antike…
L’ospitalità è una tradizione albanese sacra
L’ospite in Albania è sacro e questo è un pilastro della tradizione albanese. Questo è uno degli aspetti che vi stupirà di più durante una vacanza perché davvero sarete accolti a braccia aperte. Le radici di questa tradizione affondano nel Kanun, il codice di comportamento albanese. Se poi l’ospite è italiano aspettatevi di ritrovarvi a essere invitati a bere un caffè e chiacchierare amabilmente con i padroni di casa perché tra albanesi e italiani c’è un’amicizia (e oserei dire una fratellanza) molto ma molto antica…
Njohja e gjuhëve të huaja është një traditë shqiptaret
Shqiptarët flasin italisht, në të shumtën e rasteve shumë mirë. Kjo si pasojë e tre faktorëve: 1. televizioni, që me të vërtet u ka mësuar italisht brezave duke filluar nga BIM BUM BAM deri tek emisioni i lajmeve TG; 2. emigrazioni, e në të vërtet thonë që nëse je shqiptar e nuk ke të paktën një të afërm që jeton në Itali je jetim! 3. pasioni i shqiptarëve për gjuhët e huaja. Ky kurioziteti i fundit rreth shqiptarëve ka nevojë për një shpjegim. Gjuha shqipe është shumë komplekse e ka 36 shkronja, prandaj shqiptarët e kanë më të lehtë për të mësuar gjuhë të huaja! Ndofta edhe për këtë arsye mësimi i gjuhëve të juaja është një traditë shqiptare.
Studiare le lingue è una tradizione in Albania
Gli albanesi parlano italiano, spesso molto bene. Questo è dovuto a tre fattori: 1. la televisione, che ha insegnato davvero l’italiano alle generazioni partendo da BIM BUM BAM fino ai TG; 2. l’emigrazione, e infatti c’è un detto che dice che se sei albanese e non hai almeno un parente in Italia sei orfano! 3. la passione per le lingue degli albanesi. Quest’ultima curiosità dell’Albania necessita però di una spiegazione. La lingua albanese è molto complessa e contiene tantissimi suoni, per questo pare che gli albanesi siano facilitati ad apprendere nuove lingue! Forse anche per questo lo studio delle lingue straniere è una tradizione dell’Albania.
Kafja është një ritual i pashmangshëm
Rituali i kafesë është vërtet një traditë shqiptare e në fakt në të gjitha lokalet ka njerëz në çdo orë të ditës. Kafjamund të jetë “all’italiana” por edhe kafe turke (sidomos në jug të vendit), e shoqëruar gjithmonë me një gotë ujë. Një kuriozitet tjetër është leximi i filxhanit të kafesë. Kjo traditë vjen nga dominimi i gjatë turk e po i rreziston akoma kohës.
Il caffè in Albania è un rito a cui non si rinuncia
Quello del caffè è una vera e propria tradizione in Albania e infatti non mancherete di notare i moltissimi bar sempre pieni, a qualsiasi ora. Il caffè può essere “all’italiana” ma anche caffè turco (in particolare nel sud del paese), servito sempre con un bicchiere di acqua a parte. Una curiosità sull’Albania da sapere è però che è diffusa la pratica della lettura dei fondi di caffè. Questa tradizione deriva dai lunghi anni di dominazione turca e ancora resiste.
Martesa është një festë serioze e festohet gjatë
Me martesën nuk bëhet shaka në Shqipëri. Festohet në mënyrë madhështore e zgjat disa ditë. Zakonisht martesa festohet të djelën por festa në të vërtet fillon që të enjten, festohet me shoqërinë, me të afërmit e nuses, me të afërmit e dhëndrit. Dasma është madhështore, me ushqim bollshëm e me këngë e valle deri në orë të vona. Po t’ju ofrohet mundësia për të marrë pjesë në një dasëm shqiptare mos e refuzoni edhe sepse do të keni mundësinë për të provuar specialitetet gastronomike të mbrekullueshme të guzhinës shqiptare.
Il matrimonio è una delle tradizioni albanesi più sentite
Con il matrimonio non si scherza nel Paese delle Aquile. I festeggiamenti per questo sacramento sono lunghi e in pompa magna. Normalmente infatti il matrimonio in Albania viene celebrato di domenica ma si inizia a festeggiare dal giovedì, con una serie di riti e di feste (con gli amici, con i parenti della sposa, con i parenti dello sposo… ). Ovviamente il banchetto è luculliano e di canta e balla fino a tarda notte. Qualora aveste occasione di partecipare a un matrimonio albanese non fatevi sfuggire l’occasione anche perché avreste modo di assaggiare delle meravigliose specialità gastronomiche della cucina albanese.
Bashkëjetesa e besimeve te ndryshme fetare është normalitet në Shqipëri
Vendi i Shqiponjave ka qënë i pari në botë që është deklaruar ateo, në periudhën e regjimit komunist që tentoi me persekutime të tmerrshme të çrrënjëzonte besimin fetar. Një tjetër kuriozitet shqiptar është bashkëjetesa në harmoni e tre besimeve të fetare: myslymane, katolike dhe ortodokse.
La convivenza di religioni diverse è la norma
Il Paese delle Aquile è stato il primo al mondo a dichiararsi ateo, nel periodo del Regime che cercò di sradicare in ogni modo la fede religiosa con terribili persecuzioni. Oggi le cose non sono più così ovviamente ma una delle curiosità albanesi è che qui convivono in modo armonioso tre fedi: quella musulmana, professata dalla maggioranza della popolazione, quella cattolica e quella ortodossa.
Nuk është e rëndësishme kombësia por raza
Ndjenja e përkatësisë së popullit me vendin është shumë e fortë. Për shqiptarët është më e rëndësishme raza sesa kombësia. Kjo do të thotë për shembull që shpitarët e Kosovës konsiderohen shqiptarë, për këtë motiv gjatë luftës refugjatët kosovarë gjetën ndihmë dhe mikpritje në Shqipëri. Prandaj Nënë Teresa konsiderohet shqiptare edhe pse ka lindur në Maqedoni, në një familje të minoritetit etnik shqiptar.
Ultima curiosità sull’Albania: a contare è la razza, non la nazionalità
Nonostante la diaspora albanese il senso di appartenenza del popolo al paese è molto forte. Attenzione però perché per gli albanesi quello che conta è la razza, non la nazionalità. Questo significa che, per esempio, gli albanesi del Kosovo sono considerati albanesi a tutti gli effetti, motivo per cui durante la guerra i profughi hanno trovato assistenza e ospitalità nonostante la povertà dell’Albania. Per lo stesso motivo Madre Teresa viene considerata albanese anche se nata in Macedonia, da una famiglia appartenente ad una minoranza etnica albanese.
Di Giorgia Clemente 2A
Con la collaborazione di Gabriele Rana 2B